«...Ձեր կնոջ, քրոջ, դստեր բարոյական կերպարով...». ԺԱՆՆԱ ՂՈՉԻԿՅԱՆ
Ամեն անգամ, երբ կանանց տոների առթիվ հոդված եմ գրում, հիացմունքի ու հրճվանքի խոսքեր չեն ծնվում, որովհետև լույսի ու ցնծության ետնամասերում ստվեր ու թախիծ կա, և այդ ստվերն ու թախիծը ինձ ցավ են պատճառում:
Տոներն ինձ տոնական տրամադրություն չեն պարգևում, և գրիչս դա զգում է:
Հայաստանում կանանց հանդեպ ուշադրությունն ու հոգածությունը արտահայտվում է նաև երկու հատուկ տոներով. մեկը՝ մարտի 8-ն է, որպես միջազգային տոն, մյուսը՝ ապրիլի 7-ն է, որպես ազգային տոն, իսկ ոչ պաշտոնապես` երկու տոների միջև ընկած ժամանակահատվածը անվանում են կանանց միամսյակ է:
Որպես բնության հրաշք ու առեղծված` կինն իր առաքելությամբ էլ արժանի է ամենայն մեծարանքի. և, իհարկե, ոչ` մեկ օր կամ մեկ ամիս: Արժանին մատուցենք կնոջը` Մայրության, ընտանիքի ջերմության, հասարակության հանդարտ ու հավասարակշիռ գոյության համար:
Խոնարհվենք զինվոր ծնած ու զավակ կորցրած մայրերի առջև:
Հպարտանանք կանանց ամրությամբ ու սիրով, որ նաև պատերազմի բեռ տարան իրենց փխրուն ուսերին, հազարափեշակ դարձան, որ ընտանիքը չփլվի, որ երեխաները տաք ու կուշտ մնան:
Հիանանք բոլոր բնագավառներում գործող երևելի կանանցով:
Իհարկե, միամսյակի առիթով կանայք ըստ արժանվույն կգնահատվեն, շնորհավորանք ու ծաղիկներ, պես-պես նվերներ կստանան: Կանայք առատ-առատ սեղաններ կգցեն, տղամարդիկ ճոխ-ճոխ կենաց ճառեր կասեն ու կանանց սովորական օրերը տոն կդարձնեն:
Ինչպես ցանկացած քաղաքակիրթ երկիր, մենք նույնպես բազմակուսակցական ու բազմաշերտ հասարակություն ենք:
Ժամանակը փաստեց, որ սոցիալիզմի գորշ համահարթեցումը ամենևին էլ մարդկության երազանքը չի եղել: Եվ բնականոն ընթացքով կայացած երկու ծայրահեղ բևեռների արանքում իրենց անբնական ու վայրենի գոյությունն են քարշ տալիս նաև մարդկային տարաբնույթ խմբեր:
Եվ քանի որ ասելիքս կանանց տոների առիթով է, ուզում եմ, որ հենց այս առիթով հիշենք ու շնորհավորենք նաև մուրացիկների շարքերը համալրած տարեց կանանց, բանուկ ու տեսանելի վայրերում նստատեղ նվաճած մայր-կանանց` մանկանց հետ` կեղտոտ ու գարշահոտ:
Շնորհավորենք կյանքի խորշերը քշված «բոմժ» կանանց` ալկոհոլից ու ցրտից ուռած աչք-երեսով: Այս կանայք էլ հասարակությանը զավակներ են պարգևել և շարունակելու են բնության օրենքով գուցե էլի զավակներ ծնել:
Տոների առիթով տեսնես նրանց ո՞վ ծաղիկ կամ նվեր կմատուցի, կամ ո՞վ կասի` ձեզ ի՞նչ է հարկավոր:
Իսկ ընդհանրապես, կանանց միջազգային և ազգային տոների առթիվ ես ԲԱՑ ՆԱՄԱԿ եմ հղում հայ տղամարդկանց` ի պաշտպանություն հայոց աղջիկների:
Ահա նամակս.
«Հարգարժան գործատեր ու փողատեր հայ այրեր, ձեզ համար, հարկավ, հայտնություն չէ հայ կնոջ առաքինությունն ու արժանապատվությունը:
Բոլոր ժամանակներում էլ հայ կինն իր ընտանիքի ջերմությունն ու լույսը, իր տան պատվախնդիր տիրուհին ու աղախինն է եղել:
Երևի ձեզ հայտնի է նաև, որ ամուսնալուծությունների քանակով Հայաստանը աշխարհում, բազում երկրների հետ համեմատած, վերջին տեղերում է եղել, որովհետև ընտանիքի պահապանն ու պատասխանատուն միայն ու միշտ` նախ և առաջ Մայր կինն է, որը գիտակցաբար չի նկատում կամ ենթագիտակցորեն ներում է ամուսնու դրսային վայելքները:
Ամուսինը մնում է տան հայրը, հացը, բարեկեցությունը: Ընտանիքը փրկվում է քայքայվելուց, երեխաները՝ անհայրությունից: Կնոջ երջանկությունը ձուլվում է կենցաղին, շարունակվում երեխաների մեջ:
Իսկ մեր նոր ժամանակներում տղաները քիչ են ամուսնանում: Մի մասին` պե՛տք չէ: Սա այն խումբն է, որն ունի և՛ գործ, և՛ փող, որի կյանքի իմաստն ու նպատակը վայելքն է, ժամանցը զվարճանքի՝ սնկի պես աճած խաղատներում, հյուրանոցներում, ռեստորաններին կից շոգեբաղնիքներում ու հանգստի սենյակներում:
Իսկ աղջիկներ՝ որքա՜ն ուզեք: Տարբեր ճաշակի, տարբեր գների, տարբեր կարողությունների տեր:
Շուկա է, չէ՞: Ամեն ինչ գնվում ու վաճառվում է: Կարևորը պահանջարկն է: Աղջիկների, իրերն իրենց անունով կոչենք, մարմնի պահանջարկը կա եւ շա՜տ կա: Շուկան է կերակրում, հագցնում: Ապրանքը կա, որովհետև գնորդ կա:
Իսկ գնորդները դուք եք, հարգարժան գործատեր ու փողատեր այրեր:
Դուք, որ գործի եք հրավիրում միայն մինչև 25 տարեկան և անպայման բարետես աղջիկների: Աղջիկները հրապուրվում են վերջապես աշխատանք ունենալու իրողությամբ, հետո, աշխատատեղը պահպանելու փափագով, ոմանք, ցավոք, վերածվում են զվարճանքի ու ժամանցի առարկայի:
Գայթակղության զոհերը հիմնականում հմտանում են «պոռնկություն» մասնագիտության մեջ: Այլևս կարևոր չէ՝ կամա՞, թե՞ ակամա: Հետո անցնում են ձեռքից-ձեռք: Հետո՝ ով ավելին:
Եվ պակասում են առաքինի ու պատվախնդիր հարսնացուները:
Իսկ դուք, պարոնայք, եթե ամուսնացած չեք, վախենում եք ամուսնանալ. մաքուր աղջի՞կ որտեղից: Եթե որդի ունեք, զգուշանում եք ամուսնացնել՝ բա որ հանկա՞րծ...
Թեպետ մեր կյանքում «բա որ հանկարծն» էլ խնդիր չէ:
«Հարց չկա, պրոբլեմ չկա»-ների շարքում կուսությունն էլ հարց ու պրոբլեմ չէ: Ամենաթանկ վաճառվող պոռնիկն էլ կարող է կույս մնալ կամ, փառք բժշկությանը, վերականգնել կուսությունը:
Թույլ տվեք չհավատալ «ամերիկա-եվրոպականացված» հայ տղաների ազա՛տ մտածողությանը: Մտածելն ու խոսելը մի բան է, անձնական-տղայական արժանապատվությունը այլ բան է: Այնպես որ, հայ ընտանիքում կուսությունը միշտ համարվելու է մաքրության, սրբության չափանիշ, բարոյական կատեգորիա:
Մարմնի շուկայից օգտվող տղաները փորձ ունեն, զգուշանում են և չեն էլ շտապում ընտանիք կազմել, իսկ տղաների մյուս խումբը, որը կանաչու, հացի, մսի, կոշիկի շուկաներում իր ընտանիքի հանապազօրյա հացն է հայթայթում, չի ամուսնանում, որովհետև ի վիճակի չէ տուն-երեխա պահել:
Ամուսնությունները նվազում են, իսկ պոռնկությունը, որ նրբացված`«մարմնավաճառություն» անունն ունի, ծաղկում ու բարգավաճում է: Այն դարձել է ապրուստի ու հաճույքի համատեղ կենսաձև շատերի համար:
Մարմնավաճառությունը ձաղկելու, պախարակելու փոխարեն, դրվում է ի տես, ի ցույց՝ որպես ապրուստի միջոց:
Մարմնավաճառությունն արդարացվում է: Պետությունն ազատվում է հազարավոր կանանց աշխատատեղեր ստեղծելու հիմնահարցից, չծնվող հազարավոր երեխաների հոգսից:
Մենք կերտում ենք Ազգային պետություն ու կորցնում ենք Ազգային դիմագիծը: Մենք բարբաջում ենք Ազգային արժեքներից ու տրորում ենք Ազգային ամենամեծ արժեքը՝ Ընտանիքը:
Բարձր ու ճոխ կենացներ ենք ասում մեր սրբություն սրբոցի՝ կանանց ու աղջիկների, մայրերի պատվին (հայ աղջիկների ցավը տանեմ՝ հպա՜րտ, թասիբո՜վ, մաքո՜ւր) ու ապականում ենք նրանց:
Պարոնայք, կա՛նգ առեք: Մի չարաշահեք, մի օգտվեք շատ կանանց ու աղջիկների անճարակ ու հուսահատ վիճակից, օգնեք հարազատավարի, եղբայրաբար, հայի՛ պես: Նպաստեք, որ այդ հայ աղջիկները հայ ընտանիքի առաքինի մայր ու ամուր, կայուն սյուն դառնան: Հայո՛ց աղջիկները, որ ձեր դուստրերն են, ձեր քույրերը, հարազատները, ձեր հարսներն ու հարսնացուները, ձեր կանայք ու ձեր թոռների մայրերը:
Եթե ձեզ համար ընտանիքը սրբություն է, ապա սրբություն է ձեր կնոջ, քրոջ, դստեր բարոյական կերպարով:
Կանանց միամսյակի առիթով և, ընդհանրապես, անխաթար գեղեցկություն ու երջանիկ մայրություն եմ մաղթում ձեզ, հայոց աղջիկներ: Եվ՝ Սեր:
Հ.Գ. Մի օտարաշունչ կազմակերպություն կա, որ հայ կնոջը փորձում է փրկել բռնություններից: Որպես բռնություն է դիտվում և այն, որ «հայ տղամարդիկ շարունակում են սպասել և պահանջել, որ իրենց հարսնացուները կույս լինեն» և՝ որ «շատ կանայք դիմում են կուսաթաղանթի վերականգնման վիրահատության, որպեսզի բավարարեն այդ պահանջը»:
Այ, այ, այ, այս ինչքա՜ն բռի ու անբարո են դարձել հայ տղամարդիկ, և ինչպե՜ս են ջանում հայ աղջիկները՝ իրենց կորցրած կուսությունը ետ բերել: Տեսնես` ինչու՞:
Հետգրությունս կապ չունի տոնի հետ:
Տոները յուրաքանչյուրի հոգու մեջ են:
Ժաննա Ղոչիկյան