Թեմիկ Խալափյան
Թեմիկ Խալափյան

 


 

«Ծիրանի ծառը». ԹԵՄԻԿ ԽԱԼԱՓՅԱՆ

Մեր ընդարձակ բակում երկու տուն կար, մեկը պապիկիս տունն էր, որտեղ ապրում էր նաև հորեղբայրս իր ընտանիքի հետ, մյուսը՝ մերը, այնքան մոտիկ, որ ձեռքդ մեկնեիր, կհասներ տան անկյունաքարին։

«Դատը...». ԹԵՄԻԿ ԽԱԼԱՓՅԱՆ

Մեր տան եղնիկի ձագերից մեկը քիչ տկարացել էր, մի քանի օր էր նրան անտառ բաց չէինք թողնում, որ գել ու գազանի բաժին չդառնար։ Մայր եղնիկի համար տանը կից ընդարձակ վանդակ ունեինք։ Երբ մայր եղնիկի ծննդաբերելու ժամանակները մոտենում էին, վանդակի մեջ էինք պահում՝ անտառ բաց չէինք թողնում մինչև ծննդաբերելը։

«Վա՛յ, հարայ հե՜յ...». ԹԵՄԻԿ ԽԱԼԱՓՅԱՆ

Աշնան արևը դանդաղ ցած իջավ դեպի Թռածի ու Պըրմբատի ձագարի հատակը, վերջին շողերի անդրադարձը դանդաղ սահելով հանդի վրայով, աշնան հովը քշելով  շոյեց այտերս, անցավ գյուղի մնացած մասի վրայով։ Աղունիկները գլխավերևս ղունղունատում էին, և օրը չիմացա, թե ոնց անցավ։

«Տեսքով խնձոր...». ԹԵՄԻԿ ԽԱԼԱՓՅԱՆ

Հեռվից: Բաց դարպասներից ներս՝ շուկան նման էր լինում նատյուրմորտի, որտեղ ինչպես գեղանկարի մեջ, կարծես հեղինակները ամեն ինչ դասավորել էին այնպես, որ նայողին համոզիչ թվա, հուզի մարդուն, մարդկանց  ներս քաշի իր ներաշխարհի մեջ։

«Դրախտի պիսըրը...». ԹԵՄԻԿ ԽԱԼԱՓՅԱՆ

Մեղեդին ու երգչուհին ինձ դուրս էին բերել իրական աշխարհից ու թևածում էի երանելի մի զգացողությամբ, մեկ այլ միջավայրում։ Երգի ավարտին հնչեց տան ներքին հեռախոսի զանգը։ Ես դժկամությամբ վերցրի լսափողն ու պահեցի ականջիս։ Մյուս ծայրից մեկը մեկ-երկու անգամ փչեց լսափողի մեջ։ Դա ինձ ակամա կես դարից ավելի հետ շպրտեց, դեպի այն ժամանակները, երբ դեռ «ալո» բառը մեզ համար գոյություն չուներ։ Հեռախոսի լծակը մի քանի անգամ պտտելուց հետո, մի քանի անգամ փչում էինք ընկալուչի մեջ՝ իբրև «ալո», որ իրական զանգ է, որպեսզի կոմուտատորի մոտ նստածը վերցներ ու ասեր՝ լսում եմ։

«Թե ինչպես մազերս «բոքս» կտրեցի...»․ ԹԵՄԻԿ ԽԱԼԱՓՅԱՆ

Դպրոցում, երբ հայոց լեզվի դասատուն ներս մտավ, անմիջապես աչքը գցեց վրաս ու կանգ առավ․ քիչ էր մնացել մատյանն էլ ձեռքից ցած գցեր։ Նա միայն կարողացավ  հայերենով արտաբերել․

«Ոջիլը...». ԹԵՄԻԿ ԽԱԼԱՓՅԱՆ

Նախքան զորակոչվելս բանակի մասին ի՜նչ ասես, որ չէի լսել ծառայությունից տուն վերադարձածներից՝ թե՛ ծիծաղելի և թե՛ շատ անհավատալի պատմություններ:

«Առաջին անգամ ինձ տղամարդ գրկեց...». ԹԵՄԻԿ ԽԱԼԱՓՅԱՆ

Կեսօրից հետո գալիս էր մի ժամ, որ կամաց-կամաց ձգվում էինք «Միջանցահովիկ», «Առագաստ», «Կազիրյոկ» կամ «Երևան» հյուրանոցի սրճարան, որտեղ հավաքվում էին Անիմանալին, Բաբելոնի աշտարակ կառուցող ճարտարապետը և իր շինարարական պռարաբն ու պատշարները, Հռոմը պաժառ տվողն ու Շեքսպիրի գերեզմանափորը, Օթելլոն ու Դեզդեմոնան, Էդիպուս արքան ու վերլուծողը, Սարոն ու Անուշը, Ռևազի ոչխարները մորթողներն ու ուտողները, տազիկի մեջ լողացողն ու լողացնողը, ղուշբազ միլիցեն, բնական գիտություններից՝ Խելոք մաթեմատիկոսն ու Չաղ ֆիզիկոսը, քանդակագործն ու քարտաշը, նկարիչն ու կտավ ներկողները, գիրք գրողն ու տպագրիչը, կրթված ու անկիրթ ակադեմիկոսները, անդաստիարակին դաստիարակողը, կրթվողն ու կրթվածը, թուջ ու պողպատ ձուլողները, մտածողներն ու դրանից զուրկերը, հոգևոր կյանքով ապրողներն ու աշխարհիկ կյանքով ապրող հոգևորականները, աշխատասերներն ու անբանները, հյուրասիրողներն ու հյուրասիրվողները, հայրենական պատերազմ չտեսած, բայց  դոշներին շքանշանները կախ՝ հերոսները, դատավորներն ու մատավորները, ֆլանը-ֆստանը, կոմսոմոլներն ու կոմունիստները, պրոլետարը և այլք, որոնք անցուդարձ անողներ էին:

«Ո՞ւմ համար է նա երգում, հայրիկ». ԹԵՄԻԿ ԽԱԼԱՓՅԱՆ

Երբ նրա ձայնը լսեցի, հասկացա, որ հայրենասեր մարդ է: Ազատության հրապարակում մինչ այդ լսածս հայրենասիրական ոգով ճառասացների նման մեզ ահ չէր տալիս ու մահու չափ վախեցնում, և ոչ էլ նրանցից մեկնումեկի ձայնին նման էր: Նրանց թողնես՝ մահվան սպառնալիքներ տան ու վերջ: Սա՝ չէ, նրանց նման չի: Ազնիվ զայրույթի, հայրենիքի փրկության ու անկախության կոչով դիմող էդ տեսակ սրտաշարժ ու ապշեցուցիչ մտահոգությամբ շաղախված  ձայն՝ ուղղված հայրենիքի փրկությանը, երբեք լսած չկայի: Շատ արտիստիկ շարժուձև ուներ՝ իր խոսքերին համահունչ և բեմական, բայց երևում էր, որ դերասան չի:

«Հին գորգը». ԹԵՄԻԿ ԽԱԼԱՓՅԱՆ

Դու, որ գարնան ցեխը ոտքերիդ կպած, ձմռան ձյունոտ կոշիկներդ հագիդ ներս էիր մտնում ու ոտատակ տալիս, աչքդ չտեսա՞վ, որ ես ոտաբոբիկ եմ գորգի վրա: Չտեսա՞ր Հայաստան անունը վրան նախշած: Սա փալաս չի՛, Հայաստանն է մեր ոտքի տակ փռած, որ տան մեջ ծնվածը, մեծն ու փոքրը, օտարն ու յուրայինները, դու, ցեխոտ ու ձյունոտ ոտքերով տրորեցիք այնքան, որ Հայաստան անունից մի քանի տառ մնաց:

գործընկերներ

webtv.am

ՄԻՇՏ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ՀԵՏ

zham.ru

ЖАМ-ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ

http://www.greentravel.am/en

ՃԱՆԱՉԻՐ ԿԱՆԱՉ ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ, ԱՊՐԻՐ ԵՐԿԱՐ

mmlegal.am

ՄԵՆՔ ԳԻՏԵՆՔ ՁԵՐ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԸ